Trung tướng Nguyễn Thanh Tuấn có bài viết hết sức sắc sảo, phản biện lại quan điểm của GS, TS Nguyễn Mạnh Hà - nguyên Viện trưởng Viện Lịch sử Việt Nam.
Đọc bài viết của Trung tướng ta thấy trang sử hào hùng nhất trong lịch sử Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh đang bị lợi dụng và làm vẩn đục bằng đủ mọi chiêu trò...
Qua đây, chúng ta phần nào thấy được sự nguy hiểm đối với chế độ khi kẻ thù đã dùng vật chất để mua chuộc cả những người từng là cán bộ đầu ngành của nền sử học nước nhà...
--------------------------
ĐÔI LỜI CÙNG ANH NGUYỄN MẠNH HÀ!
Đôi lời cùng anh Nguyễn Mạnh Hà, nguyên Viện trưởng Viện Lịch sử Đảng thuộc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh.
Hôm qua dù bận việc tôi cũng cố xem cơ bản gần hết clip anh trao đổi tại CLB Cà phê số. Là người quen biết với anh tôi định gọi điện để trao đổi, song tôi nghĩ nói trên điện thoại khó hết ý và nhất là khi một người đã từng quen biết nhưng đã có thái độ khi nói về mình thiếu thân thiện thì chắc khi trao đổi cũng khó hiểu ý của nhau. Do vậy tôi dùng trang viết này để trao đổi công khai cùng anh và cộng đồng cư dân mạng cùng rõ về những quan điểm của anh khi phát biểu được đăng báo cũng như đăng trên clip dài trên 2 giờ (và dù anh nhắc không đăng báo song cái clip này vẫn được công khai trên mạng xã hội).
Trước hết tôi có vài dòng nói về tôi trong mối quan hệ phê phán quan điểm xét lại lịch sử này. Tôi vào Đảng trong thời điểm chiến tranh chống Mỹ ác liệt nhất và vừa bước vào tuổi 18, tuổi chớm đủ tiêu chuẩn để được kết nạp vào Đảng Nhân dân cách mạng VN, khi anh còn ngồi ghế nhà trường tôi đã là sĩ quan Quân đội nhân dân VN (cả anh Võ Tiến Trung cũng vậy), tôi cũng không có học hàm PGS, học vị Tiến sĩ như anh… song cuộc sống luôn là như thế, mình có thể hơn người này điểm này song cũng sẽ thua điểm khác đó là chuyện bình thường, tôi chưa bao giờ cho mình hơn người khác tất cả. Vài lời như vậy để chúng ta hiểu nhau.
Về những nội dung anh đề cập đến lịch sử giai đoạn 1945-1975, tôi thấy anh đã phạm nhiều sai sót thậm chí có những sai sót không thể chấp nhận được. Đó là:
Trước hết, khi có người hỏi anh mối quan hệ giữa ông Phan Huy Quát nguyên Thủ tướng bù nhìn của chế độ ngụy ở miền Nam VN thời điểm 1965 và sau đó là Chủ tịch cái gọi là Hội đồng liên tôn chống Cộng ở miền Nam với ông Phan Huy Lê như thế nào? Anh lại trả lời chỉ là họ hàng bà con. Trong khi lúc bình thường anh luôn một thầy, hai thầy Phan Huy Lê (PHL) và trong nghiên cứu anh luôn lấy trước tác của ông làm kim chỉ nam cho nghiên cứu lịch sử của mình, anh lại không biết rằng ông PHL là em cùng cha khác mẹ với ông Phan Huy Quát, một kẻ suốt cả cuộc đời làm tay sai cho giặc phản dân, hại nước mà hầu hết ai cũng biết mối quan hệ này, nhất là sau khi Bộ sử 15 tập lúc đầu do ông PHL làm Tổng chủ biên sau này chuyển lại cho ông Trần Đức Cường thay thế đã có những nội dung đánh giá và đưa vào Bộ sử này, đã bị dư luận xã hội, báo chí nhất là báo mạng vạch rõ.
Thứ hai, khi đề cập đến chế độ ngụy Sài Gòn, anh lại phạm sai lầm tiếp khi anh nói chế độ này ra đời theo nội dung của Hiệp định Giơnevơ. Thật buồn cho anh, với tư cách là nhà sử học giao cho làm chủ biên tập sử viết về giai đoạn này, anh lại có thể trả lời như vậy, làm sao tráo trở đến mức cho rằng cái chính thể do Mỹ lật lọng xé toạc Hiệp định Giơnevơ dựng nên chính quyền bù nhìn này vào năm 1956 sau cái gọi là trưng cầu dân ý dưới họng súng, lưỡi lê và sự đàn áp đẫm máu đồng bào miền Nam là một thực thể ra đời từ Hiệp định Giơnevơ. Anh có nghe tiếng khóc than thảm thiết của hàng vạn gia đình có người thân bị Mỹ – ngụy bắt bớ tù đày và giết hại dã man (Chợ Được, Vĩnh Trinh, Phú Lợi…) trên khắp miền Nam hay không? Anh hãy trả lời cho mọi người rõ chỗ nào trong Hiệp định Giơnevơ nói đến sự ra đời hợp pháp cái chế độ phản dân hại nước này… Và từ cách lập luận đó anh đi đến nói rằng chế độ này tồn tại độc lập và không thể phủ nhận họ là một quốc gia, là nhà sử học sao anh có thể trả lời như vậy, anh là người Cộng sản và anh là thầy dạy về Lịch sử Đảng, về Hồ Chí Minh, anh quên mất hay cố bỏ đi lời tuyên bố bất hủ của Hồ Chí Minh: “Nước Việt Nam là một, dân tộc Việt Nam là một; Sông có thể cạn, núi có thể mòn song chân lý đó không bao giờ thay đổi” và vì chân lý đó dân tộc ta đã đổ bao máu xương để có Hiệp định Giơnevơ, để đi đến thống nhất nước nhà. Vậy ai phá hoại điều khoản Tổng tuyển cử thống nhất hai miền Bắc – Nam trong Hiệp định này? Anh hãy trả lời cho Nhân dân được rõ. Anh thừa nhận chế độ ngụy là một quốc gia độc lập thì khác nào anh nói theo quan điểm của bọn ngụy ngày đêm ra rả chiến tranh tâm lý rằng Cộng sản Bắc Việt đang đưa quân xâm lược miền Nam, và chúng tôi những đồng bào yêu nước ở miền Nam chúng gọi là quân phiến Cộng, một loại người chúng có quyền bắt giữ, bắn giết không cần xét xử.
Tiếp theo anh nói chế độ ngụy được Liên hiệp quốc thừa nhận, anh tránh cách nói của ông nguyên Thứ trưởng Ngoại giao “chế độ VNCH là thành viên của LHQ”.
Ôi sao anh làm sử mà có thể sai lầm nghiêm trọng như ông ta, xin hỏi anh VNCH, cái chế độ bán nước này vào Liên hiệp quốc lúc nào? Đừng nói càn như vị nguyên Thứ trưởng đó anh ạ!
Rồi anh cho rằng không dùng từ ngụy là cho khách quan và tránh miệt thị, khách quan kiểu của thầy PHL thực chất là không khách quan mà là nói theo kiểu Mỹ; xin dẫn chứng cho anh biết thời chống Mỹ, Đảng ta, Quân đội ta (Quân giải phóng miền Nam và QĐND VN), đồng bào ta, rộng ra là dân tộc ta và cả những người nghiên cứu lịch sử nước ngoài đều gọi đó là chế độ bù nhìn, tay sai và để gọn lại, nhẹ nhàng dễ hiểu đó là chế độ ngụy, là ngụy quyền và cùng với ngụy quyền thì quân đội tay sai này ta gọi là ngụy quân; còn bọn ngụy thì gọi là chính phủ quốc gia (VNCH) và Mỹ thì gọi là chính quyền VNCH, nay các anh bỏ từ gọi dễ hiểu của ta và gọi theo kiểu Mỹ là chính quyền VNCH, vậy đâu còn khách quan, và đâu còn sự thật các anh gọi theo phía kẻ thù của dân tộc và phủ nhận cách gọi của dân tộc ta, như vậy có đúng khách quan không? Còn sao các anh bảo gọi ngụy là miệt thị, vậy cả Đảng ta đứng đầu là Bác Hồ cả dân tộc ta trước đây gọi theo cảm tính không khoa học hay sao? Các anh chỉ là lớp hậu sinh sao dám làm cái việc tày đình xúc phạm Bác Hồ và cả dân tộc, là nhà trí thức anh có cảm nhận sai trái này không? Cách gọi này là nhẹ nhàng nhất, còn không phải gọi là chế độ bù nhìn, chế độ tay sai mà tội ác của nó chính là nguyên nhân dẫn đến hàng triệu đồng bào ta phải chết, là hàng triệu anh hùng liệt sĩ phải hy sinh vậy mà các anh còn cho cách gọi đó là miệt thị? Vì sao vậy anh Nguyễn Mạnh Hà?
Anh nói tiếp rằng có công nhận chế độ này chúng ta mới có cơ sở pháp lý đòi lại Hoàng Sa và Trường Sa, anh dẫn chứng nguyên tắc trong Công ước về Luật biển 1982 của Liên hiệp quốc để bảo vệ cho quan điểm này, thì hết sức sai trái, nói như anh thì chúng ta phải công nhận chế độ thuộc địa của thực dân Pháp là hợp pháp hay sao? Đừng vì động cơ sai trái mà dẫn chứng như vậy. Một nguyên tắc cái gì của dân tộc VN thì không được xâm phạm và bất cứ chế độ xâm lược nào mà VN đánh đổ, VN đều kế thừa những gì thuộc về VN không cần phải công nhận tính hợp hiến của nó.
Rồi anh lại nói về cuộc hải chiến Hoàng Sa tháng 1-1974, anh có nghiên cứu về sự kiện này hay chưa? Nếu chưa nghiên cứu thì hãy nghiên cứu kỹ rồi nói. Tôi trao đổi với anh mấy vấn đề: Thứ nhất, xét về lý luận, chế độ ngụy không có Tổ quốc vì họ đã bán Nước cho Mỹ như thực tiễn mà tôi đã nói ở trên, ai công nhận nó có Tổ quốc tôi kết luận với anh đó là kẻ phản động, là bọn ba que đang ra rả ngày đêm chống chế độ; do vậy đừng bao giờ nói rằng họ bảo vệ Tổ quốc. Thứ hai, xét về thực tiễn trận chiến năm 1974 chỉ là cuộc ngụy chiến theo sự thỏa hiệp Mỹ – Trung, Mỹ đồng ý cho TQ chiếm Hoàng Sa và ngược lại TQ giúp Mỹ ngăn ta không giải phóng miền Nam, bảo vệ sự tồn tại của chế độ tay sai Sài Gòn, chính vì vậy đây chỉ là cuộc ngụy chiến, mà cụ thể là HQ4 và HQ5 cùng các tàu chiến TQ tập trung tấn công tiêu diệt hai tàu HQ10 và HQ16 họ cần phải đánh chìm hai tàu để rêu rao rằng ngụy Sài Gòn không bàn giao đảo cho TQ (anh nhìn hình ảnh lính bảo vệ đảo Hoàng Sa trút hết quân phục dồn súng một chỗ đầu hàng nhục nhã mới thấy sự yếu hèn của đội quân mà anh gọi là bảo vệ Tổ quốc), điều mà chúng không ngờ là HQ16 không bị đánh chìm đã cố lết về quân cảng Đà Nẵng, để làm nhân chứng cho cuộc ngụy chiến này bằng quả đạn pháo 127 ly do Mỹ sản xuất của tàu HQ5 bắn trúng; sự thật như vậy sao các nhà sử học không biết mà cứ dựa vào tài liệu bịa đặt của bọn ngụy để rồi tự phong cho chúng là anh hùng, chiến sĩ bảo vệ Tổ quốc, còn gọi đó là những người hy sinh vì nước, anh có biết những con tàu này đã từng ngăn chặn bao lần các con tàu không số vượt biển vào Nam và gây bao nhiêu tội ác với đồng bào ta. Chúng ta gác lại quá khứ chứ không phải là xóa đi quá khứ, với sử học điều đó là phi lịch sử.
Mấy dòng trao đổi cùng anh để anh tự nhìn lại mình mà góp phần biên tập các tập sử mà Đảng, Chính phủ, Nhân dân đã giao cho các anh, đừng để tiền của nhân dân lãng phí vì những sai phạm của mình.
Chào anh và gởi đến anh lời chào quen biết!
(Bài đăng trên Tuần báo văn nghệ TP HCM số 524.)
Đọc bài viết của Trung tướng ta thấy trang sử hào hùng nhất trong lịch sử Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh đang bị lợi dụng và làm vẩn đục bằng đủ mọi chiêu trò...
Qua đây, chúng ta phần nào thấy được sự nguy hiểm đối với chế độ khi kẻ thù đã dùng vật chất để mua chuộc cả những người từng là cán bộ đầu ngành của nền sử học nước nhà...
--------------------------
ĐÔI LỜI CÙNG ANH NGUYỄN MẠNH HÀ!
Đôi lời cùng anh Nguyễn Mạnh Hà, nguyên Viện trưởng Viện Lịch sử Đảng thuộc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh.
Hôm qua dù bận việc tôi cũng cố xem cơ bản gần hết clip anh trao đổi tại CLB Cà phê số. Là người quen biết với anh tôi định gọi điện để trao đổi, song tôi nghĩ nói trên điện thoại khó hết ý và nhất là khi một người đã từng quen biết nhưng đã có thái độ khi nói về mình thiếu thân thiện thì chắc khi trao đổi cũng khó hiểu ý của nhau. Do vậy tôi dùng trang viết này để trao đổi công khai cùng anh và cộng đồng cư dân mạng cùng rõ về những quan điểm của anh khi phát biểu được đăng báo cũng như đăng trên clip dài trên 2 giờ (và dù anh nhắc không đăng báo song cái clip này vẫn được công khai trên mạng xã hội).
Trước hết tôi có vài dòng nói về tôi trong mối quan hệ phê phán quan điểm xét lại lịch sử này. Tôi vào Đảng trong thời điểm chiến tranh chống Mỹ ác liệt nhất và vừa bước vào tuổi 18, tuổi chớm đủ tiêu chuẩn để được kết nạp vào Đảng Nhân dân cách mạng VN, khi anh còn ngồi ghế nhà trường tôi đã là sĩ quan Quân đội nhân dân VN (cả anh Võ Tiến Trung cũng vậy), tôi cũng không có học hàm PGS, học vị Tiến sĩ như anh… song cuộc sống luôn là như thế, mình có thể hơn người này điểm này song cũng sẽ thua điểm khác đó là chuyện bình thường, tôi chưa bao giờ cho mình hơn người khác tất cả. Vài lời như vậy để chúng ta hiểu nhau.
Về những nội dung anh đề cập đến lịch sử giai đoạn 1945-1975, tôi thấy anh đã phạm nhiều sai sót thậm chí có những sai sót không thể chấp nhận được. Đó là:
Trước hết, khi có người hỏi anh mối quan hệ giữa ông Phan Huy Quát nguyên Thủ tướng bù nhìn của chế độ ngụy ở miền Nam VN thời điểm 1965 và sau đó là Chủ tịch cái gọi là Hội đồng liên tôn chống Cộng ở miền Nam với ông Phan Huy Lê như thế nào? Anh lại trả lời chỉ là họ hàng bà con. Trong khi lúc bình thường anh luôn một thầy, hai thầy Phan Huy Lê (PHL) và trong nghiên cứu anh luôn lấy trước tác của ông làm kim chỉ nam cho nghiên cứu lịch sử của mình, anh lại không biết rằng ông PHL là em cùng cha khác mẹ với ông Phan Huy Quát, một kẻ suốt cả cuộc đời làm tay sai cho giặc phản dân, hại nước mà hầu hết ai cũng biết mối quan hệ này, nhất là sau khi Bộ sử 15 tập lúc đầu do ông PHL làm Tổng chủ biên sau này chuyển lại cho ông Trần Đức Cường thay thế đã có những nội dung đánh giá và đưa vào Bộ sử này, đã bị dư luận xã hội, báo chí nhất là báo mạng vạch rõ.
Thứ hai, khi đề cập đến chế độ ngụy Sài Gòn, anh lại phạm sai lầm tiếp khi anh nói chế độ này ra đời theo nội dung của Hiệp định Giơnevơ. Thật buồn cho anh, với tư cách là nhà sử học giao cho làm chủ biên tập sử viết về giai đoạn này, anh lại có thể trả lời như vậy, làm sao tráo trở đến mức cho rằng cái chính thể do Mỹ lật lọng xé toạc Hiệp định Giơnevơ dựng nên chính quyền bù nhìn này vào năm 1956 sau cái gọi là trưng cầu dân ý dưới họng súng, lưỡi lê và sự đàn áp đẫm máu đồng bào miền Nam là một thực thể ra đời từ Hiệp định Giơnevơ. Anh có nghe tiếng khóc than thảm thiết của hàng vạn gia đình có người thân bị Mỹ – ngụy bắt bớ tù đày và giết hại dã man (Chợ Được, Vĩnh Trinh, Phú Lợi…) trên khắp miền Nam hay không? Anh hãy trả lời cho mọi người rõ chỗ nào trong Hiệp định Giơnevơ nói đến sự ra đời hợp pháp cái chế độ phản dân hại nước này… Và từ cách lập luận đó anh đi đến nói rằng chế độ này tồn tại độc lập và không thể phủ nhận họ là một quốc gia, là nhà sử học sao anh có thể trả lời như vậy, anh là người Cộng sản và anh là thầy dạy về Lịch sử Đảng, về Hồ Chí Minh, anh quên mất hay cố bỏ đi lời tuyên bố bất hủ của Hồ Chí Minh: “Nước Việt Nam là một, dân tộc Việt Nam là một; Sông có thể cạn, núi có thể mòn song chân lý đó không bao giờ thay đổi” và vì chân lý đó dân tộc ta đã đổ bao máu xương để có Hiệp định Giơnevơ, để đi đến thống nhất nước nhà. Vậy ai phá hoại điều khoản Tổng tuyển cử thống nhất hai miền Bắc – Nam trong Hiệp định này? Anh hãy trả lời cho Nhân dân được rõ. Anh thừa nhận chế độ ngụy là một quốc gia độc lập thì khác nào anh nói theo quan điểm của bọn ngụy ngày đêm ra rả chiến tranh tâm lý rằng Cộng sản Bắc Việt đang đưa quân xâm lược miền Nam, và chúng tôi những đồng bào yêu nước ở miền Nam chúng gọi là quân phiến Cộng, một loại người chúng có quyền bắt giữ, bắn giết không cần xét xử.
Tiếp theo anh nói chế độ ngụy được Liên hiệp quốc thừa nhận, anh tránh cách nói của ông nguyên Thứ trưởng Ngoại giao “chế độ VNCH là thành viên của LHQ”.
Ôi sao anh làm sử mà có thể sai lầm nghiêm trọng như ông ta, xin hỏi anh VNCH, cái chế độ bán nước này vào Liên hiệp quốc lúc nào? Đừng nói càn như vị nguyên Thứ trưởng đó anh ạ!
Rồi anh cho rằng không dùng từ ngụy là cho khách quan và tránh miệt thị, khách quan kiểu của thầy PHL thực chất là không khách quan mà là nói theo kiểu Mỹ; xin dẫn chứng cho anh biết thời chống Mỹ, Đảng ta, Quân đội ta (Quân giải phóng miền Nam và QĐND VN), đồng bào ta, rộng ra là dân tộc ta và cả những người nghiên cứu lịch sử nước ngoài đều gọi đó là chế độ bù nhìn, tay sai và để gọn lại, nhẹ nhàng dễ hiểu đó là chế độ ngụy, là ngụy quyền và cùng với ngụy quyền thì quân đội tay sai này ta gọi là ngụy quân; còn bọn ngụy thì gọi là chính phủ quốc gia (VNCH) và Mỹ thì gọi là chính quyền VNCH, nay các anh bỏ từ gọi dễ hiểu của ta và gọi theo kiểu Mỹ là chính quyền VNCH, vậy đâu còn khách quan, và đâu còn sự thật các anh gọi theo phía kẻ thù của dân tộc và phủ nhận cách gọi của dân tộc ta, như vậy có đúng khách quan không? Còn sao các anh bảo gọi ngụy là miệt thị, vậy cả Đảng ta đứng đầu là Bác Hồ cả dân tộc ta trước đây gọi theo cảm tính không khoa học hay sao? Các anh chỉ là lớp hậu sinh sao dám làm cái việc tày đình xúc phạm Bác Hồ và cả dân tộc, là nhà trí thức anh có cảm nhận sai trái này không? Cách gọi này là nhẹ nhàng nhất, còn không phải gọi là chế độ bù nhìn, chế độ tay sai mà tội ác của nó chính là nguyên nhân dẫn đến hàng triệu đồng bào ta phải chết, là hàng triệu anh hùng liệt sĩ phải hy sinh vậy mà các anh còn cho cách gọi đó là miệt thị? Vì sao vậy anh Nguyễn Mạnh Hà?
Anh nói tiếp rằng có công nhận chế độ này chúng ta mới có cơ sở pháp lý đòi lại Hoàng Sa và Trường Sa, anh dẫn chứng nguyên tắc trong Công ước về Luật biển 1982 của Liên hiệp quốc để bảo vệ cho quan điểm này, thì hết sức sai trái, nói như anh thì chúng ta phải công nhận chế độ thuộc địa của thực dân Pháp là hợp pháp hay sao? Đừng vì động cơ sai trái mà dẫn chứng như vậy. Một nguyên tắc cái gì của dân tộc VN thì không được xâm phạm và bất cứ chế độ xâm lược nào mà VN đánh đổ, VN đều kế thừa những gì thuộc về VN không cần phải công nhận tính hợp hiến của nó.
Rồi anh lại nói về cuộc hải chiến Hoàng Sa tháng 1-1974, anh có nghiên cứu về sự kiện này hay chưa? Nếu chưa nghiên cứu thì hãy nghiên cứu kỹ rồi nói. Tôi trao đổi với anh mấy vấn đề: Thứ nhất, xét về lý luận, chế độ ngụy không có Tổ quốc vì họ đã bán Nước cho Mỹ như thực tiễn mà tôi đã nói ở trên, ai công nhận nó có Tổ quốc tôi kết luận với anh đó là kẻ phản động, là bọn ba que đang ra rả ngày đêm chống chế độ; do vậy đừng bao giờ nói rằng họ bảo vệ Tổ quốc. Thứ hai, xét về thực tiễn trận chiến năm 1974 chỉ là cuộc ngụy chiến theo sự thỏa hiệp Mỹ – Trung, Mỹ đồng ý cho TQ chiếm Hoàng Sa và ngược lại TQ giúp Mỹ ngăn ta không giải phóng miền Nam, bảo vệ sự tồn tại của chế độ tay sai Sài Gòn, chính vì vậy đây chỉ là cuộc ngụy chiến, mà cụ thể là HQ4 và HQ5 cùng các tàu chiến TQ tập trung tấn công tiêu diệt hai tàu HQ10 và HQ16 họ cần phải đánh chìm hai tàu để rêu rao rằng ngụy Sài Gòn không bàn giao đảo cho TQ (anh nhìn hình ảnh lính bảo vệ đảo Hoàng Sa trút hết quân phục dồn súng một chỗ đầu hàng nhục nhã mới thấy sự yếu hèn của đội quân mà anh gọi là bảo vệ Tổ quốc), điều mà chúng không ngờ là HQ16 không bị đánh chìm đã cố lết về quân cảng Đà Nẵng, để làm nhân chứng cho cuộc ngụy chiến này bằng quả đạn pháo 127 ly do Mỹ sản xuất của tàu HQ5 bắn trúng; sự thật như vậy sao các nhà sử học không biết mà cứ dựa vào tài liệu bịa đặt của bọn ngụy để rồi tự phong cho chúng là anh hùng, chiến sĩ bảo vệ Tổ quốc, còn gọi đó là những người hy sinh vì nước, anh có biết những con tàu này đã từng ngăn chặn bao lần các con tàu không số vượt biển vào Nam và gây bao nhiêu tội ác với đồng bào ta. Chúng ta gác lại quá khứ chứ không phải là xóa đi quá khứ, với sử học điều đó là phi lịch sử.
Mấy dòng trao đổi cùng anh để anh tự nhìn lại mình mà góp phần biên tập các tập sử mà Đảng, Chính phủ, Nhân dân đã giao cho các anh, đừng để tiền của nhân dân lãng phí vì những sai phạm của mình.
Chào anh và gởi đến anh lời chào quen biết!
(Bài đăng trên Tuần báo văn nghệ TP HCM số 524.)
Nhận xét
Đăng nhận xét